Tuesday، ۲۷ Shahrivar ۱۴۰۳
اسب نریانی است که در مرحله اول از نظر ترکیب ظاهری و ژنتیکی استاندارهای نژاد خود را در بهترین حالت طبیعی داراست.مرحله دوم اسب سیلمی, اسب موفق در ورزش است که میتوانید ژن خود را به کره هایش منتقل کند و دارای ژن غالب است. ژن غالب باید حتما بصورت سالم باشد و گاها ممکن است ژن غالب معیوب در سیلمی دیده شود که در نسلهای بعد مشکل ساز و از بین بردن ایرادات نیاز به چند نسل اصلاح نژاد اسب داشته باشد در زمینه ورزش های سوارکاری یا اسب های زیبایی ممکن است اسب های زیادی موفق باشند ولی به تولیدات خود منتقل نمی کنند، که ارزش قیمتی آنها به اندازه اسب سیلمی نیست و تولید از آن اسبها انجام نمیشود.
اسب سیلمی با توجه به ژنتیک و نوع پرورش معمولاً خلق و خوی پرخاشگرانه دارد که معمولاً میزان پرخاشگری این اسب ها زمانی که با اسب های دیگر روبهرو میشوند، بیشتر خواهد بود. البته این موضوع توسط پرورش دهندگان خبره و باتجربه قابل آموزش و حل شدن می باشد.دلیل این پرخاشگری هورمون تستوسترونی که در بدن اسب سیلمی ترشح می شود،که همچنین جسم او را عضلانی کرده است.
یکی از مهمترین تصمیمات در یک مزرعه پرورش اسب، انتخاب سیلمی برای تولیدات سال بعد اسب و نقطه پیروزی تولید کنندگان اسب در انتخاب سیلمی نهفته است که در این متن به بررسی موارد مهم در کشش می پردازیم:
هدف از تولید مثل اسب: اول باید لاین تخصصی خود را مشخص کنید و برای بهبود آن تلاش کنید این موضوع در زمینه اسب های ورزشی و زیبایی و کاربردهای دیگر با بررسی نتایج مسابقات امکانپذیر است.
خصوصیات مادیان: با بررسی چشمی و کره دهی مادیان با سیلمی های مختلف به نقاط قابل بهبود پی می بریم. البته در اروپا و آمریکا با تست های ژنتیکی نکات ضعف و قدرت اسبها بررسی میشود و آزمون و خطاهای زمانبر کاهش پیدا کرده است.
بررسی شجره مادیان: با بررسی شجره اسب مادیان به جزییات مهمی از تیپ و کاربرد و منشا آنها پی می بریم که برای انتخاب خط خونی سیلمی کمک بسزایی دارد.
خط خونی در واقع یک اسب سیلمی مطرح است که خصوصیات غالب آن یعنوان الگو در نسل های بعد ارتقا پیدا می کند یا تولیدکنندگان اسب برای رسیدن به آن کیفیت اصلاح نژاد می کنند.
در جوامعی که اسب بعنوان یک کالای اقتصادی با صرفه و سرمایه ای دیده می شود، موضوع اصلاح نژاد برای رسیدن به بالاترین کیفیت جهت برتری در مسابقات مطرح می شود و از تلفیق تجربه تولید و اطلاعات بدست آمده از بررسی ژنتیکی تولیدات سالانه کیفیت بیشتری دارند و رقابت ها سنگین تر می شود و رسیدن به کیفیت کشورهای ثابت قدم در تولید اسب برای تازه واردان بسیار هزینه بردار خواهد بود.
شرایط ثبت سیلمی و دریافت مجوز کشش و کارت سیلمی برای سیلمی های نژادهای مختلف از فدراسیون سوارکاری فرق می کند ولی تعدادی از قوانین بین همه نژادهای اسب ثابت است، که شامل:
پدر و مادر دارای تست DNA تایید شده در فدراسیون سوارکاری داشته باشند.
پدر نریان، سیلمی مورد تایید فدراسیون سوارکاری باشد.
نتیجه تست ژنومیک آنها خوب (good) باشد.
هیچ نقص و یا اختلال ژنتیکی ظاهری با قابلیت انتقال به کره ها را نداشته باشد.
سیلمی ها هر ساله توسط فدراسیون سوارکاری برای بالا بردن خلوص و ارتقا سطح کیفی ورزشی با توجه به رکورد نتایج و تست پایه انجام شده از تولیدات بررسی می شوند.
تبصره۱ - فدراسیون سوارکاری به عنوان متولی ورزش سوارکاری، نسبت به کره های تولید شده توسط سیلمی های مورد تایید متعهد بوده و این تولیدات بدون محدودیت زمانی، مجاز به حضور در کلیه میادین ورزشی خواهند بود
تبصره۲ - برگه های کشش یک ساله صادر و فقط برای کره های تولید شده همان سال معتبر است
سیلمی هایی که حتی یک بار در تست پایه DNA و یا ژنومیک مردود شده باشند مجوز کشش آنها باطل می شود.
یکی از مواردی که می تواند بر رفتار اسب سیلمی تاثیر بگذارد، اصطبل می باشد. اسب سیلمی معمولاً برای آنکه به خوبی حفاظت شود، در یک اصطبل جدا از اسبهای دیگر نگهداری شده که این موضوع گاهی اوقات میتواند میل جنسی اسب را کاهش دهد. نریانها معمولاً به صورت گلهای پیوسته و کمتر به مادیانها می پیوندند که این موضوع علاوه بر کاهش میل جنسی می تواند، سایز بیضه اسب را نیز کوچک کند. مزیت این موضوع این است که از میزان درگیری میان اسب ها کاسته می شود، ولی در عین حال می تواند در بارداری آنها تاثیر منفی ایجاد کند. نور و دما یکی دیگر از موارد بسیار تاثیر گذار برای ایجاد آمادگی فرآیند کشش اسب سیلمی می باشد. این موضوع بسیار مهم است که نریان از شرایط جسمانی مساعدی در فصل کشش برخوردار باشد.
توجه به وضعیت جسمانی و تغذیه اسب سیلمی امری بسیار حیاتی و مهم می باشد. فرد آموزشدهنده باید به صورت روزانه، شرایط بدنی اسب را ارزیابی کرده و از این طریق متوجه شود که اسب به صورت صحیح و کافی تغذیه میکند و یا خیر. در صورتی که تغذیه اسب سیلمی صحیح نباشد، وضعیت جسمانی اسب تحلیل رفته و در نتیجه انرژی کافی برای انجام فعالیت های روزانه خود را نخواهد داشت. در مقابل، اسب به هیچ وجه نباید بیش از اندازه وزن بگیرد. چرا که اضافه وزن می تواند استرس اسب را زیاد کرده و باعث ایجاد مشکل در مفاصل و لگن اسب گردد. همچنین اسب چاق نسبت به اسبی که تناسب اندام دارد بیشتر در معرض حمله قلبی قرار می گیرد.
از دیگر معایبی که در اثر افزایش وزن برای اسب سیلمی ایجاد می شود کاهش میل جنسی است. البته در دوره کشش ممکن است، اسب مقداری از وزن خود را از دست دهد، ولی اگر شرایط مدیریت شود میتوان شرایط جسمی اسب را در حالت ایدهآل نگه داشت. برای رسیدن به این مهم لازم است تا وضعیت بدنی اسب، به صورت روزانه و هفتگی بررسی شده و رژیم غذایی آن مطابق با شرایط بدنی مدیریت و تنظیم شود.
در فصل کشش اینکه چه اسب سیلمی با چه ویژگی هایی برای تولید مثل انتخاب گردد، بسیار مهم است. چرا که اسب نر با توجه به خصوصیات و ویژگی هایی که دارد می تواند آنها را به نسل بعد از خود منتقل نماید. با توجه به این موضوع در فصل کشش باید ویژگی های مدنظر خود را در اسب نر در نظر گرفته و با توجه به آنها اسب را جهت دوره تولید مثل آماده کنید. پارامتر مهم بعدی فنوتیپ می باشد. فنوتیپ به معنای شکل و ظاهر بدن اسب بوده که ویژگی مهمی به حساب می آید. یک اسب نر سیلمی هر چقدر فیزیک قوی تر و اندام هیکلی تری داشته باشد، جهت انتخاب برای دوران تولیدمثل گزینه ایده آل تری می باشد.
خلق و خوی اسب نیز آیتم بسیار مهمی است. برای تولید مثل و کشش توصیه می شود تا به هیچ عنوان از اسب های بداخلاق استفاده نکنید. چرا که بد اخلاقی اسب نیز مانند سایر صفات می تواند به نسل بعدی و کره های اسب منتقل شود. شجره اسب آیتم بعدی است که در فصل کشش باید به آن توجه کنیم، در حقیقت شجره اسب عملکرد خانواده آن را نشان می دهد. با توجه به این تعریف وجود یک شجره خوب برای اسب به ما کمک میکند تا پیش بینی کنیم که اسب مورد نظر را تا چه حد می تواند ویژگی های خود را به نسل های بعدی انتقال دهد.
به مرحله جفتگیری اسب سیلمی با مادیان های موردنظر و فحل، کشش اسب گفته می شود. کشش ها بصورت دستی یا بصورت اسپرم گیری و تلقیح به مادیان ها انجام میشود. و بعد از ۱۸ روز با سونوگرافی مادیان از آبستنی اطمینان حاصل میشود.
اسب ماده به صورت کاملاً ژنتیکی و طبیعی فصل کشش خاص خود را دارد. روزهایی از سال که طولانی هستند، مانند روزهای تابستان قسمتهای گیرنده مغز اسب را تحریک کرده و هورمون های جنسی و تولیدمثل را در بدن آنها ترشح می کنند. ترشح این هورمونها باعث میشود تا دورههای استروس به صورت منظم در بدن اسب شکل بگیرد که به عنوان اصلی ترین نشانه فصل کشش مادیان ها، به حساب می آید. با طی شدن فصل تابستان و رسیدن به فصل پاییز، این دورهها کم کم از بین رفته و به نوعی میتوان گفت دوران تولید مثل نیز به اتمام می رسد. البته در برخی مواقع با استفاده از برخی روش های مصنوعی مانند استفاده از لامپ های الکتریکی در مرکز کشش و اصطبل میتوان فصل باربری را جابجا کرده و در زمانی دیرتر آن را انجام داد.
دوران بارداری اسب ماده معمولاً ۱۱ ماه طول می کشد. با توجه به این موضوع بهترین زمان برای جفت گیری از اوایل خرداد تا اواخر مرداد ماه می باشد. هر ساله از ماه اسفند تا مهر مادیان ها در دوره های چهار الی شش روزه شرایط باروری منظم دارند. فاصله میان این دوره ها معمولاً ۱۴ تا ۱۶ روز می باشد. چرخه کامل باروری اسب ماده چیزی در حدود سه هفته طول می کشد.